به دنبال توقف صادرات گاز تركمنستان به ايران به دليل آنچه که پاره اي از تعميرات ادعا شده است، بسياري از مناطق شمالي کشور با مشکل قطع گاز مواجه شد.

به گزارش رجا نيوز،در پي قطع گاز در گرگان، کردکوي، بندرگز و بندرترکمن، کاشمر و... استاندار گلستان اعلام کرد: مذاکراتي با مديرعامل شرکت ملي گاز انجام و قرار شد در 72 ساعت آينده مشکل قطع گاز برطرف شود، درغير اين صورت ستاد بحران تدابيري انديشده که اعمال خواهد شد.

قطع صادرات گاز ترکمنستان در حالي رخ مي دهد که سال گذشته نيز اين کشور صادرات گاز به روسيه را به مدت 3 روز قطع کرد. 

گاز وارداتي از ترکمنستان در سال 1376 با افتتاح خط لوله گاز ايران- تركمنستان در نقطه كُرپجه به كردكوي وارد شبکه گاز کشور شد. اين خط لوله‌ با هزينه 190 ميليون دلار به طول 25 مايل و به قطر 40 اينچ از كُرپجه ‌تركمنستان به كردكوي توسط ايران احداث شده بود. 

در سال 1385 در حاشيه ديدار رئيس جمهور از تركمنستان نيز وزيري هامانه و قربان آتايف، وزراي نفت و گاز ايران و ترکمنستان درباره عقد قرار داد افزايش صادرات گاز ترکمنستان به ايران از 8 ميليارد متر مکعب به دست کم 14 ميليارد متر مکعب در سال توافق کردند که اکنون برخي رسانه ها از رسيدن اين واردات به ميزان روزانه حدود 23 تا 24 ميليون مترمکعب که حدود 5 درصد از کل مصرف کشور را شامل مي شود، خبر داده اند. 

اين قرار داد همچنين ناظر به واردات روزانه 40 هزار بشکه نفت خام ترکمنستان از بنادر شمالي و پالايش آن و کسر هزينه هاي پالايش فرآورده هاي نفتي جهت صادرات دوباره آن با ارزش افزوده است. 

اين واردات در حاليکه ايران دومين ذخاير گازي شناخته شده جهان را پس از روسيه در اختيار دارد و خود از کشورهاي صادر کننده گاز به شمار مي رود، به دلايل گوناگوني انجام پذيرفته است. جدا از صرفه جويي که به سبب عدم نياز به لوله کشي از جنوب کشور به شمال آن واقع مي شود، ترکمنستان علاقمند است که گاز خود را به پاکستان و ترکيه صادر نمايد و براي اين کار ايران بهترين مسير به لحاظ جغرافيايي است. 

اين در حاليست که عبور خط لوله گاز ترکمنستان از مسيرهاي جايگزين آذربايجان و گرجستان يا آذربايجان و ارمنستان با مشکل همراه است و مذاکرات پيچيده در مورد هزينه آن را به دنبال دارد. عبور خط لوله از گرجستان با موانع طبيعي بسياري روبروست. همچنين مسير عبور خط لوله از ارمنستان با مخالفت ترکيه مواجه مي باشد. 

شرايط فوق به ايران اجازه مي دهد تا هم به منظور انتقال گاز ترکمنستان به پاکستان و هم براي خريد نفت در شمال و صدور همان مقدار نفت در جنوب، کارمزد و اجرت (سوآپ) دريافت کند. همچنين ايران در اين حالت مي تواند به دليل فراهم کردن يک راه ترانزيت، درآمد نيز داشته باشد. 

ايران به لحاظ اينکه داراي يک شبکه انتقال وسيع نفت سراسري است، مي تواند به سرعت با استفاده از راههاي جايگزين و با سرمايه گذاري کمتري نسبت به گزينه هاي ديگر انتقال انرژي خزر، مسيرهايي را براي رساندن نفت و گاز خزر به بازارهاي مصرف جهان تأمين کند. 

اگرچه برخي معتقدند ترکمنستان که چندي پيش بهاي گاز صادراتي خود به روسيه را افزايش داد، با اختلال در صادرات به ايران نيز ممکن است به دنبال تغيير بهاي گاز باشد اما از آن جهت که ترکمنستان در حال حاضر تنها به ايران و روسيه گاز صادر مي کند، از دست دادن بازار ايران هزينه هاي هنگفتي براي آن خواهد داشت و مايل است سريعتر صادرات خود را از سر گيرد. 

در همين حال افت فشار گاز بر اثر بالا رفتن ده درصدي مصرف گاز نسبت به سال گذشته نيز موجب قطع گاز در شهرهايي همچون اشنويه، مهاباد و بانه شده است. مسئولان شركت ملي گاز ايران، در همين راستا از مردم خواسته اند با صرفه جويي و جلوگيري از هدر رفتن انرژي درصدي از مصرف خود بکاهند تا کمبود پيش آمده جبران شود و اختلالات احتمالي بعدي به وجود نيايد.